برج «پا ساعت» در ساری

شهر ساری مرکز استان مازندران در کنار زیبایی‌های طبیعی و جاذبه‌های گردشگری تاریخی و طبیعی خود از برج ساعتی معروف نیز بهره می‌برد که محلی‌ها بر آن نام «پا ساعت» نهاده اند. این برج در حقیقت یکی از نمادهای شهر ساری به شمار می‌رود. قدمت برج و ساعت آن  به دوران پهلوی برمی گردد. این برج در حقیقت جزو چند برج ساعت معروف است که در همین ایام و به دستور رضاخان ساخته شده است. تاریخ دقیق ساخت برج  سال 1309 هجری شمسی است. ارتفاع اولیه برج 25 متر بوده است و در ساخت آن از معماری ایرانی و اروپایی استفاده شده است. نقشه میدان ساعت و برج داخل آن توسط آلمانی‌ها تهیه و به مسئولان وقت شهرداری ساری ارائه شده بود.

کاربرد اولیه آن نیز گفتن اذان و جارزدن برای اعلام مطالب و رویدادهای مهم برای اهالی ساری بوده است. آنگونه که از مستندات تاریخی آمده است ساعت نصب شده بر روی برج از طریق فردی به نام میراف تهیه شده است. این فرد جد خاندان نعیمی‌ها در ساری به شمار می‌رود. به دلیل نزدیکی به روسیه و راه‌های ارتباطی زمینی و دریایی به این کشور ساعت از روسیه وارد ساری شده و بر بلندای برج جا خشک کرده است. اما تاریخ «پا ساعت» به همین جا ختم نمی‌شود. در سال 1344 شهرداری ساری به دلیل خرابی برج اقدام به تخریب آن و ساعت مربوطه می‌کند. بعد از این خرابی برج اقدام به تخریب آن و ساعت مربوطه می‌کنند. بعد از این خرابی در سال 1355 و به دلیل درخواست مردم ساخت برج جدید آغاز می‌شود که در نهایت برج جدید در سال 1357 به بهره برداری می‌رسد. در ساخت بنای جدید از نقشه‌های قدیمی برج استفاده شده است. سازنده برج جدید محمد علی حمیدی نوا بوده است که ابنیه مختلفی در ساری و مازندران ساخته است. از قرار معلوم سید اسماعیل عمادیان، ابوالفضل ظاهری، جاودانی و آقای بهایی هیأت امنای ساخت برج جدید بوده اند. آنگونه که سازنده برج جدید گفته است برج جدید به دلیل کاربرد مصالح زیاد و با دوام از استحکام زیادی برخوردار است.

برج جدید مجهز به ساعت عقربه ای بزرگ و صدای زنگ ناقوس است که در هنگام تغییر ساعات به تعداد رقم ساعت آن لحظه به صدا در می‌آمد و در سکوت شب‌های ساری صدای 12 شب به دلیل تعداد بالای دفعات آن و نیز سکوت شب تا دورترین خیابان‌های ساری شنیده می‌شد. گویا در سال 1380 ساعت زنگ دار این برج را به علت اعتراض مردم ساری قطع کردند.